Ενας τραπεζίτης με ακαδημαϊκές περγαμηνές (τακτικό μέλος μάλιστα της Ακαδημίας Αθηνών από το 2006) αλλά και με πολιτική σκέψη, ο πιο διακεκριμένος στον διεθνή χώρο ...........
Ελληνας το τελευταίο διάστημα και κυρίως ένα πρόσωπο εμπιστοσύνης τόσο για τους ξένους ηγέτες και τις αγορές όσο και για τις βασικές πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα, προορίζεται να αναλάβει καθήκοντα πρωθυπουργού στην πιο δύσκολη στιγμή της χώρας εδώ και δεκαετίες.
Η «ώρα Παπαδήμου» σήμανε στο παρά πέντε εξελίξεων που θα μπορούσαν να τινάξουν στον αέρα αυτό που ο ίδιος υπηρέτησε με προσήλωση: τη συμμετοχή της χώρας στην ευρωζώνη.
Είχε βολιδοσκοπηθεί και στο παρελθόν, το 2009, προκειμένου να περιληφθεί ως υποψήφιος βουλευτής Επικρατείας στο ψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ, με προφανή προοπτική να αναλάβει κυβερνητικά καθήκοντα, αλλά ο ίδιος προτίμησε να παραμείνει στη θέση του, τότε, στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Η συζήτηση της υποψηφιότητάς του το περασμένο καλοκαίρι για τη θέση του υπουργού Οικονομικών, σε αντικατάσταση του Γιώργου Παπακωνσταντίνου, επίσης δεν τελεσφόρησε.
Μονόδρομος η επιλογή. Αυτήν τη φορά ο Λουκάς Παπαδήμος δύσκολα θα μπορούσε να πει «όχι». Οταν τον υποστηρίζουν και τον προτείνουν οι δυο αρχηγοί των μεγάλων κομμάτων της χώρας και ταυτόχρονα φέρονται να συμφωνούν στην υποψηφιότητά του οι ηγέτες της Γαλλίας και της Γερμανίας (όπως προκύπτει σύμφωνα με πληροφορίες από το περίφημο δείπνο στις Κάννες), η επιλογή μάλλον είναι μονόδρομος.
Ο Λουκάς Παπαδήμος μπορεί να προσφέρει στη χώρα μερικά πράγματα από αυτά που τώρα έχει επιτακτικά ανάγκη: τις γνώσεις του για τη λειτουργία της ελληνικής και της διεθνούς οικονομίας και τις επαφές του με τη διεθνή οικονομική και κυρίως τραπεζική κοινότητα. Γεννημένος το 1947 και απόφοιτος του Κολλεγίου Αθηνών, σπούδασε στη Βοστώνη, στο γνωστό Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (MIT), από το οποίο πήρε πτυχίο Φυσικής, μεταπτυχιακό δίπλωμα ηλεκτρολόγου μηχανολόγου και διδακτορικό στα Οικονομικά. Στο ίδιο Πανεπιστήμιο έχει διδάξει, αλλά η κυρίως ακαδημαϊκή του καριέρα ήταν στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης. Το 1988 εξελέγη καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Στη Βοστώνη, εξάλλου, απ' όπου επιστρέφει τώρα, ξεκίνησε και την τραπεζική του σταδιοδρομία, ως οικονομολόγος της Ομοσπονδιακής της Τράπεζας από το 1980.
Το 1985 επέστρεψε στην Ελλάδα και ανέλαβε επικεφαλής οικονομολόγος της Τράπεζας της Ελλάδος, της οποίας διορίστηκε υποδιοικητής το 1993 και διοικητής το 1994. Από τη θέση αυτή, που του εμπιστεύθηκε ο τότε πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου, επιφορτίστηκε με το κρίσιμο έργο της προετοιμασίας της χώρας για την ένταξη στην ευρωζώνη. Από το 1996 συνεργάστηκε στενά και με επιτυχία για τον σκοπό αυτό με τον Κώστα Σημίτη. Συνετός τραπεζίτης, ο Λουκάς Παπαδήμος δεν δίστασε το 1999 να μιλήσει για τη «φούσκα» του Χρηματιστηρίου, προκαλώντας τότε έντονες αντιδράσεις σε πολλούς.
Το 2002 μετακόμισε στη Φρανκφούρτη, αναλαμβάνοντας την ιδιαιτέρως τιμητική θέση, ιδίως για έναν εκπρόσωπο μικρής χώρας, του αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Ισχυρή προσωπικότητα. Επί κυβέρνησης Νέας Δημοκρατίας πέρασε κάποιες δύσκολες στιγμές, όταν αμφισβητήθηκαν τα στοιχεία με τα οποία εντάχθηκε η χώρα στην ΟΝΕ, με αποτέλεσμα να δεχθεί επιθετικές ερωτήσεις από ορισμένους δημοσιογράφους, ενώ ο υποψήφιος το 2007 γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί εξαπέλυσε επίθεση εναντίον του, προκειμένου να αμφισβητήσει την ουδετερότητα των μελών του ΔΣ της ΕΚΤ. Ωστόσο, όλα αυτά ξεπεράστηκαν, προφανώς επειδή επικράτησε η προσωπικότητα του ίδιου.
Στο πλευρό του Ζαν-Κλοντ Τρισέ, πρώην προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, με τον οποίο διατηρούσε στενή σχέση, ο Λουκάς Παπαδήμος είναι σαφές ότι ευνόησε την υιοθέτηση πολιτικών που διευκόλυναν τη χώρα στις δύσκολες στιγμές της, όπως η αποδοχή των ελληνικών ομολόγων ως εγγυήσεων για τη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών.
Η θητεία του στην ΕΚΤ έληξε το 2010 και με την αποχώρησή του φούντωσαν και πάλι τα σενάρια περί επιστροφής του στην Ελλάδα, καθώς μάλιστα η περιπέτεια της επιτήρησης της τρόικας τότε μόλις άρχιζε. Τελικά όμως ο Λουκάς Παπαδήμος περιορίστηκε σε ρόλο παρασκηνίου, ως οικονομικός σύμβουλος του Πρωθυπουργού.
Στο διάστημα αυτό ανέλαβε καθήκοντα επισκέπτη καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ στη Βοστώνη, επιστρέφοντας εκεί απ' όπου είχε ξεκινήσει τη σταδιοδρομία του. Ομως στην πραγματικότητα βρισκόταν τακτικότατα τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Φρανκφούρτη.
Δεν ήταν λίγες οι φορές που χτύπησε καμπανάκι στην κυβέρνηση και στον Πρωθυπουργό, είτε ως αντιπρόεδρος της ΕΚΤ είτε - στη συνέχεια - ως σύμβουλός του. Πάντα η θέση του ήταν υπέρ της λήψης των μέτρων εκείνων που θα οδηγούσαν σε δημοσιονομική εξυγίανση της χώρας και θα καθησύχαζαν τις αγορές, τη δύναμη των οποίων δεν υποτιμά.
Κατά του κουρέματος. Τελευταία, με άρθρο του στο «Βήμα» πήρε θέση κατά της ευρείας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, του μεγάλου κουρέματος, θεωρώντας ότι κάτι τέτοιο περικλείει μεγάλους κινδύνους και μπορεί να έχει απρόβλεπτες συνέπειες. Τώρα καλείται ο ίδιος να διαχειριστεί την ήδη αποφασισμένη αναδιάρθρωση και να αποτρέψει τους κινδύνους για τους οποίους προειδοποίησε.
Εκτός από τις αγορές, ο Λουκάς Παπαδήμος δεν υποτιμά ούτε και τις κοινωνικές αντιδράσεις. Αν και τεχνοκράτης, λαμβάνει πολύ σοβαρά υπόψη του τον παράγοντα αυτόν, θεωρώντας ότι αν δεν εξασφαλιστεί ένας βαθμός κοινωνικής συναίνεσης, το πρόγραμμα κινδυνεύει σοβαρά να αποτύχει. Αυτό τουλάχιστον έχει διαμηνύσει κατά καιρούς σε συνομιλητές του.
Αν και πιστός στην αντιπληθωριστική γραμμή, ο ίδιος πίστευε και πιστεύει ότι η χώρα χρειάζεται μια αναπτυξιακή ένεση για να μπορέσει να σταθεί στα πόδια της και να πετύχει ακόμη και τους ίδιους τους στόχους του Μνημονίου.
Η γυναίκα του Σάνα, ολλανδικής καταγωγής, είναι ζωγράφος.
Ο Λουκάς Παπαδήμος είναι Ελληνας οικονομολόγος.
Γεννήθηκε στις11 Οκτωβρίου 1947 στην Αθήνα και αποφοίτησε από το Κολλέγιο Αθηνών. Σπούδασε φυσική στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ), απ' όπου αποφοίτησε το 1970 ολοκλήρωσε μεταπτυχιακές σπουδές στην Ηλεκτρολογική Μηχανική (1972) και πραγματοποίησε διδακτορικό (1978) στα οικονομικά.
Παράλληλα εργάστηκε ως βοηθός ερευνών και ειδικός επιστήμων στο ΜΙΤ. Το 1980 εργάστηκε ως οικονομικός εμπειρογνώμων στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ. Το 1985 επέστρεψε στην Ελλάδα αναλαμβάνοντας οικονομικός σύμβουλος της Τράπεζας της Ελλάδος (1985 - 1993).
Το 1993 διορίστηκε υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος και τον επόμενο χρόνο διοικητής της Τράπεζας παραμένοντας μέχρι το 2002. Το ίδιο έτος ανέλαβε αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, θέση από την οποία αποχώρησε το 2010. Να σημειωθεί ότι έχει διατελέσει μέλος του Συμβουλίου του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ιδρύματος (1994 - 1998), πρόεδρος της Υποεπιτροπής Νομισματικής Πολιτικής της Επιτροπής των Διοικητών των Κεντρικών Τραπεζών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (1993 - 1995) κ.α. Παράλληλα με την επαγγελματική του σταδιοδρομία ακολούθησε ακαδημαϊκή καριέρα. Την περίοδο 1975 - 1984 υπήρξε επίκουρος καθηγητής και στη συνέχεια αναπληρωτής καθηγητής στο Οικονομικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης ενώ το 1988 εξελέγη καθηγητής Οικονομικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το 2006 εξελέγη τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.
Το 2010 τοποθετήθηκε άμισθος οικονομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου.
Τον Νοέμβρη του 2011 εμφανίστηκε από μερίδα των μέσων μαζικής ενημέρωσης ως η επικρατέστερη επιλογή για την πρωθυπουργία της χώρας κατά την συγκρότηση κυβέρνησης συνεργασίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου