καθηκόντων προβλέπει το προσχέδιο του νέου νόμου - πλαίσιο για τη λειτουργία της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, το οποίο έδωσε χθες το βράδυ στη δημοσιότητα το υπουργείο Παιδείας.
Το σχέδιο, 110 σελίδων και 75 άρθρων, που απεστάλη στους πρυτάνεις για να καταθέσουν τις απόψεις τους, περιλαμβάνει σειρά ανατροπών για τα πανεπιστήμια, οι οποίες αναμένεται να προκαλέσουν μεγάλες συζητήσεις. Οι περισσότερες πάντως εφαρμόζονται ήδη στα πανεπιστήμια της Ευρώπης και άλλων κρατών, όπως τα Συμβούλια Διοίκησης και ο ορισμός του ασύλου ως προστασίας της ακαδημαϊκής ελευθερίας χωρίς χωροταξικό προσδιορισμό.
Για τους καθηγητές, οι οποίοι εντάσσονται σε τρεις βαθμίδες (καταργείται αυτή του λέκτορα), προβλέπεται μπόνους σε περιπτώσεις αριστείας, αλλά τελικά δεν περιλαμβάνεται μείωση μισθού σε περιπτώσεις αρνητικής αξιολόγησης. Ακόμα προβλέπονται συνεργασίες με ξένα ΑΕΙ, μαθήματα σε ξένη γλώσσα, δυνατότητα παράλληλης διδασκαλίας και πρόσκλησης ξένων καθηγητών, χρηματοδότηση με κριτήρια ποιότητας, πλήρης δημοσιότητα αποφάσεων των ΑΕΙ, μαχαίρι στους αιώνιους φοιτητές. Ενδεικτικά:
- Προϋπόθεση για το πτυχίο η γνώση ξένης γλώσσας.
- Ατοκα δάνεια σε φοιτητές: οι φοιτητές πρώτου κύκλου σπουδών έχουν δικαίωμα να λάβουν άτοκο εκπαιδευτικό δάνειο από πιστωτικά ιδρύματα της χώρας με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Η αποπληρωμή πραγματοποιείται τμηματικά και σε κάθε περίπτωση μετά την έναρξη απασχόλησής τους ή την απόκτηση ατομικού εισοδήματος.
- Διάρκεια εξαμήνων που εμποδίζει τις καταλήψεις: κάθε εξάμηνο περιλαμβάνει τουλάχιστον δεκατρείς πλήρεις εβδομάδες. Παράταση της διάρκειας ενός εξαμήνου επιτρέπεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και δεν μπορεί να υπερβαίνει τις δύο εβδομάδες. Αν για οποιονδήποτε λόγο ο αριθμός των ωρών διδασκαλίας που πραγματοποιήθηκαν σε ένα μάθημα είναι μικρότερος από τα 4/5 του προβλεπόμενου, το μάθημα θεωρείται ότι δεν διδάχθηκε.
- Δίδακτρα σε αλλοδαπούς: θεσπίζεται οικονομική συμμετοχή των αλλοδαπών φοιτητών (από χώρες εκτός Ε.Ε.) για τη φοίτησή τους σε όλα τα εξάμηνα σπουδών.
- Από το ακαδημαϊκό έτος 2014-15 παύει η διανομή των διδακτικών συγγραμμάτων στους φοιτητές με δαπάνες του Δημοσίου και θεσπίζεται η υποχρέωση ανάρτησης στο Διαδίκτυο της αναλυτικής ύλης των παραδόσεων - σημειώσεων των μαθημάτων.
Παρτ τάιμ φοίτηση: Αν ένας φοιτητής δεν εγγραφεί για δύο συνεχόμενα εξάμηνα, διαγράφεται. Φοιτητές που εργάζονται περισσότερο από 20 ώρες την εβδομάδα μπορούν να γίνουν μερικής φοίτησης.
- Αν τα ΑΕΙ δεν καταρτίσουν τετραετείς προγραμματικές συμφωνίες με την Πολιτεία, αναστέλλεται η χρηματοδότηση.
1 Συμβούλια Διοίκησης
Αρχική πρόταση: Θεσπίζεται το Συμβούλιο Ιδρύματος. Βασικές του αρμοδιότητες είναι ελεγκτικές και εγκριτικές συγκεκριμένων πράξεων της διοίκησης του ιδρύματος. Παράλληλα, το Συμβούλιο έχει την τελική έγκριση του στρατηγικού πλαισίου ανάπτυξης των ιδρυμάτων. Το Συμβούλιο αποτελείται από 7 καθηγητές, εκλεγμένους για τετραετή θητεία από τους καθηγητές του ιδρύματος, 7 εξωτερικά μέλη που επιλέγονται για τετραετή θητεία από τους εκλεγμένους καθηγητές του Συμβουλίου και έναν φοιτητή εκλεγμένο με καθολική ψηφοφορία των ενεργών φοιτητών.
Τελική πρόταση: Και μικρότερα Συμβούλια: «Το Συμβούλιο αποτελείται από δέκα πέντε μέλη. Σε ιδρύματα στα οποία ο αριθμός των καθηγητών πρώτης βαθμίδας είναι μικρότερος των εξήντα, τα μέλη του Συμβουλίου είναι εννέα. Τα οκτώ ή πέντε, αντίστοιχα, μέλη του Συμβουλίου είναι εσωτερικά μέλη του ιδρύματος και, ειδικότερα, επτά ή τέσσερα μέλη είναι καθηγητές και ένα μέλος είναι εκπρόσωπος των φοιτητών που εκλέγεται από ενιαίο ψηφοδέλτιο και με καθολική ψηφοφορία των ενεργών φοιτητών. Τα υπόλοιπα επτά ή τέσσερα μέλη είναι εξωτερικά. Ο πρόεδρος, ο αναπληρωτής πρόεδρος και τα λοιπά εξωτερικά μέλη του Συμβουλίου εκλέγονται από τα εσωτερικά μέλη, με φανερή ψηφοφορία και αυξημένη πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων».
2Εκλογή πρύτανη
Αρχική πρόταση: Το Συμβούλιο ύστερα από διεθνή πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, εκλέγει πρύτανη, με φανερή ψηφοφορία, για 3ετή θητεία, ύστερα από δημόσια ακρόαση των υποψηφίων, με κριτήρια κυρίως την επιστημονική αναγνώριση και τη διοικητική τους εμπειρία. Η σύγκλητος διατηρεί το δικαίωμα αρνησικυρίας για δύο υποψηφίους με πλειοψηφία.
Τελική πρόταση: Και δυνατότητα «απόλυσης» πρύτανη: «Ως πρύτανης εκλέγεται καθηγητής πρώτης βαθμίδας αναγνωρισμένου κύρους της ημεδαπής ή της αλλοδαπής με ικανή διοικητική εμπειρία. Εκλέγεται από το Συμβούλιο του ιδρύματος, ύστερα από διεθνή πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Με βάση τα ακαδημαϊκά και διοικητικά του προσόντα. Με φανερή ψηφοφορία, με πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων των μελών του Συμβουλίου, για θητεία τριών ετών. Η θητεία του μπορεί να ανανεωθεί μία φορά. Ο πρύτανης μπορεί να παυθεί με πράξη του Συμβουλίου του ιδρύματος, με πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων, για σωματική ή πνευματική ανικανότητα, καθώς και για ανεπάρκεια εκτέλεσης των καθηκόντων του».
3 Ασυλο
Αρχική πρόταση: «Απομάκρυνση από το μοντέλο χωροταξικού ορισμού και επιστροφή στις ρίζες του ασύλου». Δηλαδή δεν θα ορίζεται πλέον ότι οι χώροι των ΑΕΙ έχουν άσυλο, αλλά μόνο ότι στα ΑΕΙ κατοχυρώνεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και διδασκαλία, καθώς και η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών, ενώ δεν επιτρέπεται η επιβολή επιστημονικών απόψεων και ιδεών, ούτε η διεξαγωγή απόρρητης έρευνας. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι ο καθένας θα μπορεί να καλεί τις Αρχές να επέμβουν αν διαπράττονται αδικήματα, εφόσον το άσυλο αφορά πλέον μόνο τις ιδέες και όχι τους πανεπιστημιακούς χώρους.
Τελική πρόταση: Πράγματι απουσιάζει ο χωροταξικός προσδιορισμός και παραπέμπεται σε κάθε ίδρυμα η διαδικασία διαφύλαξης ακαδημαϊκής ελευθερίας: «1. Στα ΑΕΙ κατοχυρώνεται η ακαδημαϊκή ελευθερία στην έρευνα και διδασκαλία, καθώς και η ελεύθερη έκφραση και διακίνηση των ιδεών. 2. Υπεύθυνος για την τήρηση της παραγράφου 1, καθώς και την προστασία και ασφάλεια του προσωπικού και της περιουσίας του ΑΕΙ, είναι ο πρύτανης. Με τον οργανισμό κάθε ιδρύματος ορίζεται η διαδικασία διαφύλαξης της ακαδημαϊκής ελευθερίας».
4Αξιολόγηση καθηγητών:
Αρχική πρόταση: Οι μόνιμοι καθηγητές και αναπληρωτές καθηγητές αξιολογούνται κάθε πέντε χρόνια ως προς το διδακτικό, επιστημονικό, ερευνητικό και εκπαιδευτικό έργο τους. Αν η αξιολόγηση είναι αρνητική, οι μόνιμοι καθηγητές, έως την επαναξιολόγησή τους δεν μπορούν να εξελιχθούν, να συμμετέχουν σε διοικητικές θέσεις, επιτροπές επιλογής, να διδάσκουν σε μεταπτυχιακά προγράμματα ή να επιβλέπουν διδακτορικές διατριβές και μειώνονται οι αποδοχές τους. Η διαδικασία αξιολόγησης επαναλαμβάνεται το αργότερο σε τρία χρόνια. Αν κατά την αξιολόγηση διαπιστωθεί παραμέληση των υπηρεσιακών καθηκόντων ή η διάπραξη άλλου πειθαρχικού παραπτώματος, ο καθηγητής παραπέμπεται στο πειθαρχικό συμβούλιο.
Τελική πρόταση: Δεν μειώνονται οι αποδοχές καθηγητών στην αρνητική αξιολόγηση, αλλά επιβραβεύονται στη θετική: «Οι αναπληρωτές καθηγητές των ΑΕΙ, των οποίων η υπηρεσία έχει υπερβεί τα οκτώ έτη, καθώς και οι καθηγητές πρώτης βαθμίδας αξιολογούνται κάθε πέντε χρόνια ως προς το ερευνητικό, εκπαιδευτικό, διδακτικό και επιστημονικό έργο τους. Σε περιπτώσεις θετικής αξιολόγησης, είναι δυνατή η επιβράβευση του αξιολογουμένου. Σε περιπτώσεις εξαιρετικά αρνητικής αξιολόγησης μόνιμων καθηγητών, είναι δυνατόν να μην τους επιτρέπεται εφεξής: α) να συμμετέχουν σε επιτροπές επιλογής ή εξέλιξης καθηγητών, β) να διδάσκουν σε μεταπτυχιακά προγράμματα και γ) να επιβλέπουν και να εξετάζουν διδακτορικές διατριβές. Στις περιπτώσεις αυτές η διαδικασία αξιολόγησης επαναλαμβάνεται το αργότερο σε τρία έτη».
5Τριετείς σπουδές
Αρχική πρόταση: Τα ιδρύματα αποκτούν τη δυνατότητα να παρέχουν πτυχία και με τριετείς σπουδές σε ορισμένα γνωστικά αντικείμενα, ενώ προβλέπονται και μονοετείς ή διετείς σπουδές στο πλαίσιο της διά βίου μάθησης, οι οποίες όμως δεν θα οδηγούν σε πτυχία αλλά σε βεβαιώσεις. Η χώρα μας εφαρμόζει έτσι τη Συμφωνία της Μπολόνια (Ευρωπαϊκός Χώρος Ανώτατης Εκπαίδευσης) για 3 κύκλους σπουδών, προπτυχιακό τουλάχιστον 3 ετών, μεταπτυχιακό και διδακτορικό.
Τελική πρόταση: Ομοια: «Οι σπουδές διαρθρώνονται σε τρεις κύκλους. Ο πρώτος κύκλος συνίσταται στην παρακολούθηση προγράμματος σπουδών, περιλαμβάνει μαθήματα που αντιστοιχούν κατ' ελάχιστον σε 180 ακαδημαϊκές μονάδες (3 έτη). Ο δεύτερος στην παρακολούθηση προγράμματος μεταπτυχιακών σπουδών, περιλαμβάνει ανά πρόγραμμα σπουδών μαθήματα που αντιστοιχούν κατ' ελάχιστον σε 60 και κατά μέγιστο σε 120 ακαδημαϊκές μονάδες. Ο τρίτος στην παρακολούθηση προγράμματος διδακτορικών σπουδών, με μαθήματα που αντιστοιχούν κατ' ελάχιστον σε 60 και κατά μέγιστο σε 120 ακαδημαϊκές μονάδες και στην εκπόνηση διδακτορικής διατριβής».
6 Χρηματοδότηση
Αρχική πρόταση: Μια νέα Αρχή (σ.σ. μετεξέλιξη της υπάρχουσας ΑΔΙΠ) για την ανώτατη εκπαίδευση αναλαμβάνει κεντρικό εισηγητικό ρόλο στη χρηματοδότηση. Αυτή θα κατανέμεται στα ιδρύματα με βάση αντικειμενικά κριτήρια και δείκτες και θα διακρίνεται σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος κατανέμεται με βάση τον αριθμό των ενεργών φοιτητών και το κόστος σπουδών ανά φοιτητή. Το υπόλοιπο κατανέμεται με βάση τους δείκτες ποιότητας και επιτευγμάτων και σύμφωνα με τον βαθμό επίτευξης των στόχων που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ της πολιτείας και των ιδρυμάτων. Κάθε ίδρυμα επιλέγει τους δείκτες ποιότητας και επιτευγμάτων με βάση τους οποίους επιθυμεί να αξιολογηθεί.
Τελική πρόταση: Η ΑΔΙΠ αποκτά όντως συμβουλευτικό ρόλο. Επίσης, η χρηματοδότηση των ΑΕΙ από τον κρατικό προϋπολογισμό κατανέμεται βάσει αντικειμενικών κριτηρίων και δεικτών. Στους δείκτες περιλαμβάνονται ιδίως ο τομέας της ανώτατης εκπαίδευσης που ανήκει το ίδρυμα, το κόστος σπουδών ανά φοιτητή, η διάρκεια των προγραμμάτων σπουδών, ο αριθμός των φοιτητών που εγγράφονται ετησίως στο ίδρυμα, το γνωστικό αντικείμενο των σπουδών, το μέγεθος, η γεωγραφική διασπορά του ιδρύματος και το αποθεματικό προηγούμενων χρήσεών του. Για την κατανομή πιστώσεων για την πρόσληψη προσωπικού λαμβάνονται επίσης υπόψη ειδικά κριτήρια και δείκτες που αφορούν το προσωπικό, όπως ιδίως οι αναλογίες διδακτικού, διοικητικού και λοιπού προσωπικού και φοιτητών. Πρόσθετη χρηματοδότηση, πέραν αυτής κατανέμεται στα ιδρύματα με βάση τα κριτήρια και τους δείκτες ποιότητας και τα επιτεύγματα κάθε ιδρύματος.
7 Σχολές αντί για τμήματα
- Νέοι φοιτητές
Αρχική πρόταση: Προκειμένου να ενισχυθεί η διεπιστημονικότητα και να αρθούν οι στεγανές προσεγγίσεις των μονοθεματικών τμημάτων, καθίσταται ως βασική διοικητική και ακαδημαϊκή μονάδα σε κάθε ίδρυμα, η σχολή. Κάθε σχολή οργανώνει διαφορετικά προγράμματα σπουδών, και απονέμει τα αντίστοιχα πτυχία. Αργότερα, με τον νόμο για το Νέο Λύκειο όπως έχει ήδη ανακοινωθεί, θα οριστεί ότι η εισαγωγή των πρωτοετών φοιτητών θα γίνεται σε σχολές αντί τμημάτων και η κατανομή σε τμήματα θα γίνεται στο δεύτερο έτος.
Τελική πρόταση: Κάθε ίδρυμα αποτελείται από σχολές, οι οποίες αποτελούν τις βασικές διοικητικές και ακαδημαϊκές μονάδες, όπως ορίζεται στον οργανισμό του. Η σχολή καλύπτει μια ενότητα συγγενών επιστημονικών κλάδων και εξασφαλίζει τη διεπιστημονική και διακλαδική προσέγγιση και επικοινωνία τους και τον αναγκαίο για τη διδασκαλία και έρευνα συντονισμό τους. Η σχολή οργανώνει προγράμματα σπουδών, αναθέτει την υλοποίησή τους σε ομάδες
διδασκόντων και απονέμει τα αντίστοιχα πτυχία, κατά τα οριζόμενα στον οργανισμό του ιδρύματος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου